Các ngân hàng (NH) và công ty tài chính đang tìm đến tận nhà để mời chào người dân vay tiền tiêu dùng. Tuy nhiên, người có nhu cầu vay cần cân nhắc về mức lãi suất (LS) và các khoản phí liên quan để lãi vay không trở thành gánh nặng.
NH có nhiều cách tính LS vì thế người vay nên yêu cầu nhân viên NH tính ra mức LS phải trả hằng tháng, thậm chí cả mức lãi phải trả vào các tháng gần đáo hạn vay để biết được NH tính lãi trên dư nợ giảm hay tổng dư nợ vay...
Có cạnh tranh LS
Hiện nay trong vay tiêu dùng, người dân chủ yếu vay để mua, xây, sửa nhà ở. Tại TP.HCM chủ yếu dùng vào mục đích mua nhà ở, còn ở Hà Nội tập trung sửa chữa nhà ở.
Hiện nay NH có nhiều hình thức cho vay tiêu dùng: tín chấp, thế chấp, vay thông qua thẻ tín dụng. Tuy loại hình vay sẽ có mức LS khác nhau nhưng có thể thế chấp luôn thấp hơn tín chấp. LS còn tùy thuộc cách trả nợ và cách tính lãi vay của bên cho vay. Theo quy định mới, khi cho vay tiêu dùng các NH được ấn định LS vay mà không bị ràng buộc bởi trần LS cho vay.
LS cho vay thấp thuộc về hình thức cho vay có thế chấp, phổ biến từ 11-13%/năm. NH Á Châu (ACB) nếu vay 300-500 triệu đồng LS 12,75-13%/năm; NH Quốc tế từ 11-14%/năm; NH Kỹ thuơng (Techcombank), NH Phương Đông (OCB), NH Đầu tư và phát triển VN (BIDV)... LS từ 13-14%/năm. Cũng có nơi cho vay chỉ từ 10,5%/năm trở xuống, như NH Xuất nhập khẩu VN (Eximbank) nếu vay tối đa 500 triệu đồng LS chỉ 10%/năm.
Rẻ nhất là cho vay thế chấp sổ tiết kiệm, LS chỉ khoảng 9,5-12,75%/năm. Nhưng ít người vay theo trường hợp này, thường họ rút trước hạn để chủ động chi xài trừ trường hợp sổ tiền gửi đã gần đến ngày đáo hạn. Riêng với cho vay tín chấp thì LS cao hơn nhiều. NH HSBC vừa cho vay tiêu dùng tín chấp trở lại từ giữa tháng 3, nếu nộp hồ sơ vay từ 16-3 đến 17-4, người vay được hưởng LS 0% trong tháng đầu tiên. Tuy nhiên, nhiều người muốn vay đã cân nhắc vì LS áp dụng cho thời gian vay còn lại hiện là 24%/năm (2%/tháng) tính trên dư nợ giảm dần. Còn tại Công ty tài chính Prudential thì LS cho vay tín chấp là 17,4%/năm (1,45%/tháng). LS cao cũng là hợp lý vì đơn vị cho vay phải lấy LS cao để bù đắp tổn thất vốn trong trường hợp một số người vay không trả được nợ.
Cho vay thông qua thẻ cũng được nhiều NH chú trọng. NH Đông Á có LS 12,75% -12,84%/năm trong khi NH Á Châu và nhiều NH cổ phần khác là trên 17%/năm.
Coi chừng “cái đuôi”
Anh Nguyễn Tuấn Anh (Q.5, TP.HCM) cho biết bắt đầu làm thủ tục vay vốn để mua nhà, NH đưa ra LS 13,2%/năm. Nhưng khi được chấp nhận vay thì LS là 14,3%. Lý do là vốn huy động từ đầu tháng 3 đang tăng cao, NH phải điều chỉnh cho phù hợp. Có NH còn để ngỏ trong hợp đồng vay vốn là LS vay sẽ điều chỉnh tăng giảm theo LS huy động, cộng thêm tối thiểu khoản phòng ngừa rủi ro 5%/năm. Vì vậy, trước khi đặt bút ký hợp đồng vay vốn, người vay cũng nên tìm hiểu kỹ điều kiện NH đưa ra.
Về LS, người vay nên tham khảo ở nhiều NH để chọn LS phù hợp với điều kiện vay vốn và khả năng trả nợ. Theo các chuyên gia, thời gian vay thường kéo dài vì thế mức chênh lệch LS giữa các NH có khi lên đến 3%/năm, tính ra là khoản tiền rất lớn đối với người vay. Có NH LS cao nhưng lại tính theo dư nợ giảm dần vì thế tiền thực trả thấp. Có NH LS thấp hơn nhưng lại tính trên tổng số tiền vay, tính ra số tiền lãi thực trả lại rất cao. Người vay cũng nên chú ý quy định điều chỉnh LS và phí. Nếu được vay với LS rẻ, người vay nên cố gắng đàm phán với NH để có được mức LS ổn định trong thời gian dài, tránh điều chỉnh theo LS huy động.
Cũng không nên bỏ qua các khoản phí, đặc biệt là phí trả nợ trước hạn. Đôi khi loại phí này buộc người vay phải trả số tiền gần ngang với tiền lãi phải trả khi đáo hạn. Người vay cũng nên tận dụng những dịch vụ gia tăng kèm theo khoản vay, như vay mua ôtô thì nên chọn NH nào có kèm theo dịch vụ bảo hiểm xe với mức phí ưu đãi nhất.
Rộng cửa nhưng có chọn lọc
Các NH đang sẵn sàng cho vay từ mua, xây, sửa nhà đến sắm ôtô, mua hàng điện máy, xe máy... Có NH nhắm đến những món vay lớn như mua nhà, ôtô nhưng cũng có NH nhắm đến các món vay nhỏ lẻ, vay trả góp. Có thể thời gian này mới chỉ là khởi động của chương trình vay tiêu dùng vì kinh tế vẫn còn khó khăn nên người dân còn thắt lưng buộc bụng. Như tại NH Á Châu, dù hồ sơ vay tiêu dùng không bằng năm ngoái nhưng cũng đã tăng nhiều. NH Đông Á “cho vay tiêu dùng 24 phút”, mỗi ngày giải ngân được vài tỉ đồng và NH này định dành ra 4.000 tỉ đồng để cho vay tiêu dùng. Ông Trần Minh Khoa, phó giám đốc khối khách hàng cá nhân Eximbank, cho biết đây là thời điểm phù hợp để NH cho cá nhân vay mua nhà để ở vì giá nhà đã giảm nhiều so với năm 2008.
Tuy rộng cửa nhưng NH cũng chọn lọc khách vay. NH ưu tiên cho khách vay có hộ khẩu hoặc KT3, làm việc tại doanh nghiệp nhà nước, công ty nước ngoài, công ty cổ phần, văn phòng đại diện nước ngoài, khách vay đã làm việc ổn định từ 12 tháng trở lên, có thu nhập ròng từ 4 triệu đồng trở lên. Đến nay, người vay được vốn thường có thu nhập khá trở lên.
Nhìn chung, các NH dù có chương trình cho vay tín chấp nhưng lại hạn chế, chủ yếu đẩy mạnh cho vay có thế chấp. Vì vậy, người không có tài sản thế chấp chỉ có thể vay ở các công ty tài chính hoặc một số NH nước ngoài và chịu lãi vay cao hơn.
Phóng to
Cũng cho vay mua bất động sản nhưng mỗi NH có mức LS khác nhau. Trong ảnh: khách hàng giao dịch tại sàn bất động sản Hoàng Anh Gia Lai - Ảnh: T.T.D.NH có nhiều cách tính LS vì thế người vay nên yêu cầu nhân viên NH tính ra mức LS phải trả hằng tháng, thậm chí cả mức lãi phải trả vào các tháng gần đáo hạn vay để biết được NH tính lãi trên dư nợ giảm hay tổng dư nợ vay...
Có cạnh tranh LS
Hiện nay trong vay tiêu dùng, người dân chủ yếu vay để mua, xây, sửa nhà ở. Tại TP.HCM chủ yếu dùng vào mục đích mua nhà ở, còn ở Hà Nội tập trung sửa chữa nhà ở.
Hiện nay NH có nhiều hình thức cho vay tiêu dùng: tín chấp, thế chấp, vay thông qua thẻ tín dụng. Tuy loại hình vay sẽ có mức LS khác nhau nhưng có thể thế chấp luôn thấp hơn tín chấp. LS còn tùy thuộc cách trả nợ và cách tính lãi vay của bên cho vay. Theo quy định mới, khi cho vay tiêu dùng các NH được ấn định LS vay mà không bị ràng buộc bởi trần LS cho vay.
LS cho vay thấp thuộc về hình thức cho vay có thế chấp, phổ biến từ 11-13%/năm. NH Á Châu (ACB) nếu vay 300-500 triệu đồng LS 12,75-13%/năm; NH Quốc tế từ 11-14%/năm; NH Kỹ thuơng (Techcombank), NH Phương Đông (OCB), NH Đầu tư và phát triển VN (BIDV)... LS từ 13-14%/năm. Cũng có nơi cho vay chỉ từ 10,5%/năm trở xuống, như NH Xuất nhập khẩu VN (Eximbank) nếu vay tối đa 500 triệu đồng LS chỉ 10%/năm.
Rẻ nhất là cho vay thế chấp sổ tiết kiệm, LS chỉ khoảng 9,5-12,75%/năm. Nhưng ít người vay theo trường hợp này, thường họ rút trước hạn để chủ động chi xài trừ trường hợp sổ tiền gửi đã gần đến ngày đáo hạn. Riêng với cho vay tín chấp thì LS cao hơn nhiều. NH HSBC vừa cho vay tiêu dùng tín chấp trở lại từ giữa tháng 3, nếu nộp hồ sơ vay từ 16-3 đến 17-4, người vay được hưởng LS 0% trong tháng đầu tiên. Tuy nhiên, nhiều người muốn vay đã cân nhắc vì LS áp dụng cho thời gian vay còn lại hiện là 24%/năm (2%/tháng) tính trên dư nợ giảm dần. Còn tại Công ty tài chính Prudential thì LS cho vay tín chấp là 17,4%/năm (1,45%/tháng). LS cao cũng là hợp lý vì đơn vị cho vay phải lấy LS cao để bù đắp tổn thất vốn trong trường hợp một số người vay không trả được nợ.
Cho vay thông qua thẻ cũng được nhiều NH chú trọng. NH Đông Á có LS 12,75% -12,84%/năm trong khi NH Á Châu và nhiều NH cổ phần khác là trên 17%/năm.
Coi chừng “cái đuôi”
Anh Nguyễn Tuấn Anh (Q.5, TP.HCM) cho biết bắt đầu làm thủ tục vay vốn để mua nhà, NH đưa ra LS 13,2%/năm. Nhưng khi được chấp nhận vay thì LS là 14,3%. Lý do là vốn huy động từ đầu tháng 3 đang tăng cao, NH phải điều chỉnh cho phù hợp. Có NH còn để ngỏ trong hợp đồng vay vốn là LS vay sẽ điều chỉnh tăng giảm theo LS huy động, cộng thêm tối thiểu khoản phòng ngừa rủi ro 5%/năm. Vì vậy, trước khi đặt bút ký hợp đồng vay vốn, người vay cũng nên tìm hiểu kỹ điều kiện NH đưa ra.
Về LS, người vay nên tham khảo ở nhiều NH để chọn LS phù hợp với điều kiện vay vốn và khả năng trả nợ. Theo các chuyên gia, thời gian vay thường kéo dài vì thế mức chênh lệch LS giữa các NH có khi lên đến 3%/năm, tính ra là khoản tiền rất lớn đối với người vay. Có NH LS cao nhưng lại tính theo dư nợ giảm dần vì thế tiền thực trả thấp. Có NH LS thấp hơn nhưng lại tính trên tổng số tiền vay, tính ra số tiền lãi thực trả lại rất cao. Người vay cũng nên chú ý quy định điều chỉnh LS và phí. Nếu được vay với LS rẻ, người vay nên cố gắng đàm phán với NH để có được mức LS ổn định trong thời gian dài, tránh điều chỉnh theo LS huy động.
Cũng không nên bỏ qua các khoản phí, đặc biệt là phí trả nợ trước hạn. Đôi khi loại phí này buộc người vay phải trả số tiền gần ngang với tiền lãi phải trả khi đáo hạn. Người vay cũng nên tận dụng những dịch vụ gia tăng kèm theo khoản vay, như vay mua ôtô thì nên chọn NH nào có kèm theo dịch vụ bảo hiểm xe với mức phí ưu đãi nhất.
Rộng cửa nhưng có chọn lọc
Các NH đang sẵn sàng cho vay từ mua, xây, sửa nhà đến sắm ôtô, mua hàng điện máy, xe máy... Có NH nhắm đến những món vay lớn như mua nhà, ôtô nhưng cũng có NH nhắm đến các món vay nhỏ lẻ, vay trả góp. Có thể thời gian này mới chỉ là khởi động của chương trình vay tiêu dùng vì kinh tế vẫn còn khó khăn nên người dân còn thắt lưng buộc bụng. Như tại NH Á Châu, dù hồ sơ vay tiêu dùng không bằng năm ngoái nhưng cũng đã tăng nhiều. NH Đông Á “cho vay tiêu dùng 24 phút”, mỗi ngày giải ngân được vài tỉ đồng và NH này định dành ra 4.000 tỉ đồng để cho vay tiêu dùng. Ông Trần Minh Khoa, phó giám đốc khối khách hàng cá nhân Eximbank, cho biết đây là thời điểm phù hợp để NH cho cá nhân vay mua nhà để ở vì giá nhà đã giảm nhiều so với năm 2008.
Tuy rộng cửa nhưng NH cũng chọn lọc khách vay. NH ưu tiên cho khách vay có hộ khẩu hoặc KT3, làm việc tại doanh nghiệp nhà nước, công ty nước ngoài, công ty cổ phần, văn phòng đại diện nước ngoài, khách vay đã làm việc ổn định từ 12 tháng trở lên, có thu nhập ròng từ 4 triệu đồng trở lên. Đến nay, người vay được vốn thường có thu nhập khá trở lên.
Nhìn chung, các NH dù có chương trình cho vay tín chấp nhưng lại hạn chế, chủ yếu đẩy mạnh cho vay có thế chấp. Vì vậy, người không có tài sản thế chấp chỉ có thể vay ở các công ty tài chính hoặc một số NH nước ngoài và chịu lãi vay cao hơn.
Nguồn tuoitre.com.vn